Bezoek aan de S21-gevangenis: morbide of verstandig?

Bezoek aan de S21-gevangenis: morbide of verstandig?

De S21-gevangenis verwerkte meer dan 17.000 mensen voor uitroeiing. Tegenwoordig is het een van de populairste toeristische bestemmingen van Cambodja. Zijn bezoekers onaangenaam of belangrijk?

Sommige bezienswaardigheden zie je waarschijnlijk maar één keer. Plaatsen als Petra, Machu Picchu en Angkor Wat zijn zo groots, exotisch en duur dat ze de definitie zijn van een unieke ervaring.

Andere bezienswaardigheden worden één keer gezien omdat één keer genoeg is; Plaatsen zoals het concentratiekamp Dachau in Duitsland of de S21-gevangenis in Cambodja.

Het was verontrustend om voor de tweede keer in vijf jaar buiten de poorten van de S21-gevangenis te staan. Mijn eerste bezoek in 2011 was schokkend genoeg geweest. We hadden een overijverige gids ontweken en waren alleen door de voormalige gevangenis gereisd - een ontnuchterende ervaring waarvan ik niet zeker wist of ik deze wilde herhalen.

De tweede keer kwam ik aan in een begeleide groepsreis en was benieuwd hoe dit de ervaring zou veranderen.

oud=““>CC BY-SA 2.0Voormalige martelkamer in gevangenis S21

We begonnen in een kleine kamer met een gebeitste oranje en wit geblokte vloer. Aan de ene kant stond een roestig metalen bedframe met een paar enkelboeien en een kastje dat gevangenen als toilet gebruikten. Aan de muur hing een foto die werd gemaakt nadat de gevangenis in 1979 werd ontdekt. ​​Hierop is een rottend lijk te zien, vastgeketend aan het bed in deze voormalige martelkamer.

Het is vreemd hoe we die woorden – ‘martelkamer’ – lezen in beschrijvingen van horrorfilms en ons geheime ondergrondse cellen voorstellen die gevuld zijn met vocht en verval. Deze bevindt zich aan een onopvallende stadsstraat, omgeven door gras, bomen en het normale leven in de voorsteden.

oud=““>CC BY-SA 2.0Groengebied rond de S21-gevangenis

De onschadelijke omgeving doet vermoeden dat de S21-gevangenis niet altijd een plek van horror was. In feite was het een middelbare school totdat deze in 1975 door de veiligheidstroepen van Pol Pot in beslag werd genomen en uitgroeide tot Security Prison 21, het grootste detentie- en martelcentrum in Cambodja.

Meer dan 17.000 mensen die in S21 werden vastgehouden, werden op de Choeung Ek-moordvelden verwerkt voor uitroeiing, maar niet vóór maanden van marteling met mishandeling, elektrische schokken, verschroeiende metalen instrumenten, verstikking, waterboarding, ophanging, villen en erger.

Het regime was zo meedogenloos dat de bewakers te horen kregen dat ze de gevangenen nauwelijks in leven hoefden te houden om de martelingen voort te zetten. Als een gevangene stierf, zou de bewaker als verrader worden gebrandmerkt en zelf gevangenisstraf riskeren.

Voor degenen die Pol Pot niet kennen, is het de moeite waard om uit te leggen dat onder zijn bewind van 1975 tot 1979 ruim 1,5 miljoen Cambodjanen stierven door honger, executie, ziekte of overwerk. Zijn partij, de Rode Khmer, richtte haar moordpartijen aanvankelijk op de soldaten en regeringsfunctionarissen van het vorige regime.

Vervolgens breidde de partij, in een poging een klassenloze boerenmaatschappij te socialiseren, de moorden uit naar academici, artsen, leraren, studenten, monniken en ingenieurs. Later keerde hun paranoia zich tegen hun eigen gelederen en zuiveringen in het hele land hadden tot gevolg dat duizenden partijactivisten en hun families naar de S21-gevangenis werden gebracht en vermoord.

Toen wij toeristen in die eerste martelkamer stonden, was de foto aan de muur een voorafschaduwing van de verschrikkingen van de gevangenis. Dit was het point of no return.

Onze gids wees naar de foto en wees naar een gier die boven het rottende vlees van het lichaam zat. Het is een griezelige ontdekking die ik jaren geleden tijdens mijn ongeleide bezoek heb gemist.

Er waren ook andere veranderingen. Zo stonden er nu afvalbakken verspreid om de hoeken van het complex. Bij mijn eerste bezoek was ik boos toen ik zag dat lege colablikjes en ander afval gedachteloos rond de overvolle vuilnisbak werden gegooid. Als we hier geen respect konden verwachten, waar zouden we dat dan wel kunnen doen?

oud=““>Atlas & LaarzenOvervolle vuilnisbakken in de S21-gevangenis (2011)

Er waren ook meer verklarende borden die uitlegden wat er gebeurde in de S21-gevangenis, ongetwijfeld gericht op het toenemende aantal toeristen in Cambodja.

Onze gids leidde ons door de kamers en naar de kleine gevangeniscellen die zo klein waren dat ik mijn armen niet kon strekken.

Daarna liepen we naar misschien wel de meest schokkende tentoonstelling van allemaal: rijen en rijen foto's van gevangenen. De Rode Khmer hield nauwgezette verslagen bij van hun wreedheden. Elke gevangene die de S21-gevangenis passeerde, werd gefotografeerd – soms voor en na de marteling.

Zoals de meeste bezoekers zullen opmerken, zien sommige gevangenen er bang uit, anderen zijn boos of uitdagend, velen staan ​​neutraal voor de camera, gevangen in het midden van een van de meest gruwelijke beproevingen uit de geschiedenis.

• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>
• alt=““>

Redelijk gebruik

Schrijnende foto's van slachtoffers van de Rode Khmer in de S21-gevangenis

Terwijl ik tussen de foto's doorliep, was ik als terugkerende bezoeker misschien wel het best geplaatst om te vragen: is een bezoek aan de S21-gevangenis morbide of zinvol? Is het een moreel dubbelzinnige hoeksteen van donker toerisme of een waardevol educatief instrument?

Mijn conclusie is dat het een beetje van beide is.

Achter elke hoek, in elke kamer schuilt de dood. Er is ook geen hoop te midden van terreur; geen verhalen over vergelding of gerechtigheid. Pol Pot stierf naar verluidt een vreedzame dood in de Cambodjaanse jungle en enkele van zijn topgeneraals werden gestraft.

Dus ja, het is morbide, maar het heeft ook betekenis. Mijn eurocentrische opvoeding heeft me alles over nazi-Duitsland geleerd, maar niets over Pol Pot. Door de beproevingen van een ver land te begrijpen, wordt de eigen geschiedenis in een context geplaatst.

Het helpt je je plaats in de geschiedenis te waarderen en wekt empathie op. Het maakt je ook deel van het bredere bewustzijn dat belooft het verleden nooit onze toekomst te laten worden.

oud=““>GFDLLicht werpen in donkere schaduwen: de penitentiaire inrichting S21 is nu een museum voor herdenking en educatie

Het laatste punt vind ik het belangrijkst. Toen ik twee van de zeven overlevenden ontmoette aan het einde van de gevangeniscirkel van S21, voelde ik aanvankelijk een bitterzoete droefheid. S21 was het ergste dat hen ooit in hun leven was overkomen, en nu hadden ze zich binnen de muren gevestigd en beleefden ze de verschrikkingen elke dag opnieuw.

Maar toen dacht ik aan Leon Greenman, een overlevende van de Tweede Wereldoorlog en een mede-Oost-Londenaar die ik als schoolmeisje had ontmoet. Leon bracht tijd door met het bezoeken van plaatselijke scholen om het verhaal van zijn leven in Auschwitz te vertellen. Ik herinner me dat hij zijn mouw oprolde en ons zijn tatoeage liet aanraken - nummer 98288.

Leon stond erop dat we vroegen wat we wilden, hoe verontrustend het ook voor hem was, omdat ‘kennis de enige manier is om te voorkomen dat het verleden zich herhaalt.’ Vanmiddag met Leon ging het op een manier die maanden studeren nooit mogelijk zou maken.

Dus ja, donker toerisme kan morbide zijn, maar als de nadruk ligt op herdenking en educatie, dan heeft het absoluut en ongetwijfeld waarde.

Gevangenis S21: Het allerbelangrijkste

Wat: Bezoek aan het Tuol Sleng Genocide Museum, voorheen de S21 gevangenis, in Phnom Penh, Cambodja.

Waar: Ik reisde aan boord van de Toum Tiou II als onderdeel van een cruise op de Mekong. Als u in plaats daarvan in Phnom Penh verblijft, gebruik dan Booking.com voor accommodatie.

Wanneer: Cambodja is het hele jaar door warm. De beste tijd om te bezoeken is tussen november en maart, wanneer u kunt genieten van koele, droge dagen, maar houd er rekening mee dat dit het hoogseizoen is. Juni tot oktober is heet en mogelijk nat, maar nog steeds een goed moment om te bezoeken. De regen valt meestal kort in de middag en heeft zelden invloed op reisplannen.

Hoe: Ik ging met G Adventures Mekong River Cruise Adventure, geprijsd op £ 1.299 per persoon, voor een 10-daagse reis van Saigon naar Siem Reap. De prijs is inclusief de meeste maaltijden, activiteiten en een Chief Experience Officer (CEO). Voor meer informatie of om te boeken, bel 0344 272 2040 of ga naar gadventures.com.

Houd er rekening mee dat de prijzen exclusief vluchten zijn. Vietnam Airlines biedt de enige non-stopvluchten in Groot-Brittannië naar Vietnam, met dagelijkse vluchten van Heathrow Terminal 4 naar Hanoi of Saigon. Boek via skyscanner.net.

alt="Mekong riviercruise lp-gids">

Lonely Planet Vietnam, Cambodja, Laos en Noord-Thailand biedt een uitgebreide reisgids voor Phnom Penh en de Mekong Delta, ideaal voor degenen die zowel de topattracties willen verkennen als de minder bereisde wegen willen bewandelen.

Openbaarmaking: we reisden naar Cambodja met steun van G Adventures. Alle publicaties zeggen dit, maar we kunnen echt geen positieve berichtgeving garanderen. We zeggen wat we denken – goed en slecht – zodat u weloverwogen beslissingen kunt nemen met eerlijk advies.

Missieverklaring: CC BY-NC-ND 2.0

      .