Michael Niavarani: Głupota jako sztuka – premiera kabaretu w parku!

Michael Niavarani: Głupota jako sztuka – premiera kabaretu w parku!

30 maja 2025 roku w Theatre im Park swoją premierę miała aktualizacja spektaklu „Homo Idioticus 2.0” z Michaelem Niavaranim. Spektakl ten jest kontynuacją jego pierwszego performansu z 2014 roku, który dzieli ludzi na różne kategorie. Dokonuje się humorystycznej analizy ludzkich zachowań, a Niavarani klasyfikuje bohaterów jako kompletnych idiotów, wapplerów, walizek, idiotów i szmatławców. Szczególnie prowokacyjne jest jego stwierdzenie, że amerykański prezydent, niezależnie od swoich działań, nadal odgrywa określoną rolę.

Niavarani uważa naturalną głupotę za największy problem ludzkości, jednocześnie starając się spojrzeć z odpowiedniej perspektywy na niebezpieczeństwa związane ze sztuczną inteligencją. Swoim ostrym dowcipem porusza także aktualne tematy polityczne, opowiadając między innymi o czołowych politykach, takich jak Herbert Kickl i H.C. Strache się śmieje. Jego satyryczne wypowiedzi na temat Putina z pewnością rozbawią publiczność, ale niosą ze sobą także poważne refleksje na temat wiary, wiedzy, religii i nauki.

Głupota i człowiek

W „Homo Idioticus 2.0” Niavarani wykracza poza komedię i podejmuje refleksję nad ludzką tożsamością i ewolucją. Pytania, które stawia, dotyczą nie tylko współczesnego społeczeństwa, ale także ludzkich instynktów i ich pochodzenia. Pomimo zidentyfikowanych wyzwań Niavarani przedstawia optymistyczną prognozę, że ludzkość jak dotąd dobrze sobie radziła, co daje do myślenia.

Wątki te nie różnią się od podejść przedstawionych w eseju Jeana-Michela Rabaté, który zgłębia antropologię głupoty. W eseju odwołują się do kluczowych filozofów, takich jak Kant i Freud, którzy również zmagali się z naturą i skutkami głupoty. Na przykład Kant zajmuje się różnymi formami głupoty w swoim dziele „Eksperyment z chorobami głowy”, które jest wczesną analizą i zapewnia ciekawe nawiązanie do satyrycznego podejścia Niavaraniego.

Humor jako narzędzie polityczne

Humor, który odgrywa centralną rolę w obu dziełach, czy to w kabarecie Niavaraniego, czy w eseju Rabaté, pełni w polityce funkcję oczyszczającą. Wreszcie w twórczości Rabaté nawiązuje się także do postaci Szwejka z literatury Jaroslava Haška, który absurdy militaryzmu konfrontuje z figlarną głupotą. Interakcje Szwejka z policją i biurokracją są postrzegane jako odzwierciedlenie ludzkich doświadczeń i rzeczywistości politycznej.

W tym kontekście Rabaté ukazuje także trudności w zdefiniowaniu głupoty, co stanowi wyzwanie dla debaty filozoficznej. Związek między głupotą a nieskończonością pogłębiają myśliciele tacy jak Alain Badiou, pokazując, że głupotę można postrzegać nie tylko jako jednostkę, ale także jako zjawisko zbiorowe. To ostatecznie przywraca uniwersalną naturę głupoty do tematów Niavaraniego i ich dzisiejszego znaczenia.

Bilety na spektakl „Homo Idioticus 2.0” można nabyć w cenie od 39 euro. Program obiecuje nie tylko rozrywkę, ale także głębszy wgląd w ludzką naturę i wyzwania, które wpływają na nas jako społeczeństwo.