Oostenrijk deporteert IS-propagandisten – maar waar is hij nu?

Oostenrijk deporteert IS-propagandisten – maar waar is hij nu?

Vandaag, 15 juli 2025, heeft Oostenrijk een opmerkelijk voorbeeld gegeven met de deportatie van een Syrische crimineel. De verhuizing markeert de eerste terugkeer van een man naar Syrië in vijftien jaar. De 32-jarige, een veroordeelde IS-propagandist, werd in november 2018 door de regionale rechtbank van Salzburg veroordeeld tot zeven jaar gevangenisstraf vanwege zijn betrokkenheid bij de terroristische militie ‘Islamitische Staat’. Hij had gewerkt als een ‘media-mujahid’, waarbij hij leden voor IS rekruteerde en propaganda-inhoud verspreidde op verschillende platforms zoals Google, Facebook, Telegram en Twitter. In totaal zou hij ongeveer 30 profielen hebben bediend. In februari 2019 werd zijn asielstatus ingetrokken en werd een inreisverbod voor onbepaalde tijd uitgevaardigd.

De deportatie vond gisteren aanvankelijk niet plaats vanwege het gesloten luchtruim boven Syrië als gevolg van het conflict in het Midden-Oosten. Toch is het ministerie van Binnenlandse Zaken, onder leiding van minister van Binnenlandse Zaken Gerhard Karner (ÖVP), vorige week begonnen met de repatriëring. De man werd per lijnvlucht via Istanbul naar Damascus gedeporteerd. Karner benadrukt de noodzaak van een streng asielbeleid en is van plan verdere deportaties uit te voeren, maar geen “massale deportaties”. Oostenrijk staat nu in de schijnwerpers van internationale aandacht als het eerste Europese land dat officieel een Syrische crimineel naar Syrië deporteert.

Verdwijning na deportatie

Na de deportatie verdween de man echter spoorloos. Het laatste contact werd opgenomen vanuit Istanbul en noch familie, noch hulpverleners konden hem bereiken. Het Oostenrijkse ministerie van Binnenlandse Zaken geeft geen details vrij over zijn verdwijning en het blijft onduidelijk of hij naar Damascus is vertrokken of is overgedragen aan de Syrische veiligheidstroepen in Turkije. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken verzekert dat de overdracht aan de verantwoordelijke autoriteiten op legale wijze heeft plaatsgevonden.

De advocaat van de man heeft opgeroepen tot diplomatieke actie en heeft gewezen op het verbod op refoulement, waarin staat dat geen enkele vluchteling mag worden teruggestuurd naar een land waar hij of zij het risico loopt te worden gemarteld of op andere vormen van ernstige vervolging te worden vervolgd. Noch Binnenlandse Zaken, noch het ministerie van Buitenlandse Zaken lijken verantwoordelijk te zijn voor de situatie van de man. Deze onzekerheden roepen vragen op over de rechtsgrondslag en de humanitaire verplichtingen die aan een dergelijke deportatie verbonden zijn.

Bereidheid om strafbare feiten te vervolgen

Uit het criminele verleden van de man blijkt een keten van strafbare feiten die uiteindelijk tot zijn deportatie hebben geleid. Nadat hij zijn straf had uitgezeten, werd hij in maart 2025 opnieuw in hechtenis genomen voor een ander misdrijf en in mei veroordeeld tot twee maanden gevangenisstraf. Na deze straf werd hij in hechtenis genomen in afwachting van deportatie, wat uiteindelijk leidde tot voorbereidingen voor zijn deportatie.

Hoewel de uitzetting het gevolg is van een ernstig misdrijf, zijn de omstandigheden rond de verdwijning van de man en de rol van de autoriteiten in dit proces van groot belang. Minister van Binnenlandse Zaken Karner stelt dat criminelen en mensen die risico lopen consequent het land moeten worden uitgezet, in het besef dat dit onderwerp controversiële discussies over het asielrecht en de mensenrechten kan veroorzaken.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken wijst erop dat ongeveer 350 Syriërs sinds de val van het Assad-regime vrijwillig zijn teruggekeerd naar hun thuisland. Dit maakt de huidige situatie nog complexer, omdat zowel veiligheidsbeleid als mensenrechtenaspecten een rol spelen.

Samenvattend betekent de deportatie van de Syrische IS-propagandist niet alleen een belangrijke rechtshandeling, maar roept ook belangrijke vragen op over de verantwoordelijkheid van de Oostenrijkse autoriteiten en de wettelijke kaderovereenkomsten.

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u de rapporten lezen in Focus En Oostenrijk.