Hełm Skanderbega: Thriller polityczny na scenie Teatru Narodowego!
Artykuł jest analizą powieści Roberta Menasse’a „Rozszerzenie”, która w rejsie porusza napięte kwestie UE.

Hełm Skanderbega: Thriller polityczny na scenie Teatru Narodowego!
Pragnienie Albanii członkostwa w Unii Europejskiej jest głównym tematem nowej sztuki teatralnej „Rozszerzenie”, która będzie miała swoją premierę w Teatrze Narodowym w Mannheim. Podstawą spektaklu jest powieść Roberta Menasse’a, którą reżyseruje Anna-Elisabeth Frick. Powieść porusza złożone konflikty towarzyszące chęci przyłączenia się Albanii, a także ukazuje napięcia historyczne i polityczne w Europie. Albania dąży do członkostwa w UE, co prowadzi do burzliwych konfliktów w grze.
Istotnym elementem fabuły jest kradzież złotego hełmu albańskiego bohatera narodowego Skanderbega, który znajduje się w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu i jest uznawany za albańskie sanktuarium narodowe. Hełm wykonany z pozłacanego brązu i przedstawiający głowę kozła, symbolizuje boską moc właściciela i dlatego staje się centralnym obiektem pożądania. Zarówno premier Albanii, jak i przywódca opozycji są zainteresowani hełmem, a doradca w albńskim rządzie Fate Vasa obmyśla plan odzyskania hełmu.
Konflikty i intrygi polityczne
W „Rozszerzeniu” Menasse porusza także kwestię sprzeczności w historii Europy, w tym kultu ludowego bohatera Skanderbega, który w XV wieku walczył z Turkami. Sytuacja polityczna zaostrza się, gdy w podejrzanych okolicznościach zostaje skradziony hełm, wywołując chaos grożący destabilizacją struktur politycznych. Polski premier Mateusz torpeduje także przyjęcie Albanii do UE, co wysuwa na pierwszy plan złożone plany ekspansji UE.
Spektakl Teatru Narodowego obejmuje różnorodny wkład artystyczny. Scenę zaprojektowała Martha-Marie Pinsker, a za kostiumy odpowiedzialna jest Sophie Lichtenberg. Za projekt oświetlenia odpowiada Daniel Scheunemann, a podkład muzyczny zapewnił Hannes Strobl. Ted Stoffer zajmuje się choreografią, a Annabelle Leschke dba o dramaturgię. W rolach głównych występują Matthias Breitenbach, Maria Helena Bretschneider, Rocco Brück, Maria Munkert, Paul Simon i Sandro Šutalo.
Powiązania emocjonalne w Europie
Powieść i adaptacja sceniczna podejmują także historie osobiste, np. dwóch polskich przyjaciół, którzy podążają różnymi drogami politycznymi. Pośród komplikacji politycznych rozwijają się ponadnarodowe historie miłosne, które rzucają światło na więzi emocjonalne w Europie i rodzą pytanie, co właściwie oznacza integracja europejska. Sztuka kończy się rozgrywką podczas rejsu, podczas którego szefowie rządów i przedstawiciele UE muszą znaleźć nowe sposoby rozwiązania konfliktów.
Pierwsze przedstawienia spektaklu odbędą się 21 maja 2025 roku, czyli specjalna data w kalendarzu teatru. Kolejne terminy zaplanowano na 27 maja i 14 czerwca 2025 r., każdy z dyskusją po spektaklu. Adaptacja „Rozszerzenia” wprowadza na scenę ważne dzieło o Europie – dzieło pobudzające do refleksji nad wyzwaniami i możliwościami naszej wspólnej przyszłości. Relacja Teatru Kompas, że ta historia rzuca światło na wpływ integracji europejskiej na realia życia ludzi, podczas gdy podkreśla SWR, że Menasse pozostaje wierny swojemu projektowi literackiemu i politycznemu.